REGION

LGD „Kocie Góry”

Obszar planowany do objęcia LSR obejmuje spójny przestrzennie obszar dwóch sąsiadujących ze sobą gmin: Trzebnica (gmina miejsko-wiejska) i Zawonia (gmina wiejska) położonych w województwie dolnośląskim, w powiecie trzebnickim. Powierzchnia obszaru wynosi 318 km2 i wg danych GUS na 31.12.2020r. zamieszkiwana jest przez 30 355 osób. Obszar obejmuje ogółem 68 miejscowości, wszystkie o liczbie mieszkańców poniżej 20 tys. Największa miejscowość obszaru – Trzebnica zgodnie z danymi GUS na dzień 31.12.2020 liczyła 13 314 mieszkańców.

Obszar łączą również wspólne elementy historii i dziedzictwa kulturowego z wyróżniającą się rolą trzebnickiego klasztoru cysterek, który odcisnął niebagatelny wpływ na kształt regionu. Ślady działalności i znaczenia Św. Jadwigi widoczne są na całym obszarze. Liczne obiekty zabytkowe i historyczne od budowli sakralnych poprzez młyny (ich elementy) po obiekty dworskie i pałacowe stanowią zasób do rozwijania idei wsi tematycznych czy szlaków kulturowych. Obok rozpoznawalnych obiektów, jak choćby ufundowane przez Henryka Brodatego i jego żonę Św. Jadwigę trzebnicka bazylika p.w. św. Bartłomieja i św. Jadwigi – jeden z 13 w Europie tego typu zabytków sakralnych utrzymanych w tak dobrej kondycji czy zespół dawnego opactwa cysterek (oba obiekty zostały uznane za pomniki historii) materialne dziedzictwo kulturowe wzbogacają mniej znane, lecz nie mniej wyjątkowe zabytki jak np. 700-letni drewniany kościół w Złotowie zbudowany z modrzewia bez użycia gwoździ. Niewątpliwym wyróżnikiem są ślady obcowania pierwszych ludzi tzw. Homo Erectusa już przed ok. 500 tysiącami lat. Ślady jego pobytu zlokalizowane na stoku Winnej Góry, należą do najstarszych obozowisk ludzkich na ziemiach polskich.

Obecnie kulturalną markę regionu współtworzy Gminna Szkoła Muzyczna I stopnia im. prof. Edmunda Kajdasza w Trzebnicy, a o atrakcyjną i urozmaiconą ofertę czasu wolnego dbają lokalne ośrodki: Gminne Centrum Kultury i Sztuki w Trzebnicy (z Kinem Polonia 3D), Młodzieżowe Centrum Sportu i Rekreacji Trzebnica-Zdrój, Gminny Park Wodny Trzebnica – Zdrój sp. z o. o. (park wodny, hala widowiskowo - sportowa) oraz Gminny Ośrodek Kultury w Zawoni, którego nowa siedziba usytuowana w budynku dawnego ewangelickiego kościoła jest przykładem innowacyjnej rewitalizacji i wykorzystania lokalnych zasobów.

Kolejnym spoiwem łączącym obie gminy jest położenie niedaleko Wrocławia i aglomeracji wrocławskiej, co w ostatnich latach istotnie wpływa na rozwój przestrzenno-funkcjonalny – stają się one swoistym zapleczem mieszkaniowym i rekreacyjno-turystycznym stolicy Dolnego Śląska. Obszar notuje dodatnie saldo migracyjne, co jest przede wszystkim wynikiem osiedlenia się nowych mieszkańców. Zarówno Trzebnica, jak i Zawonia to atrakcyjne miejsce do zamieszkania łączące wysokie walory krajobrazowo-przyrodnicze, bliskość i zwiększającą się dostępność do Wrocławia (komunikacja drogowa, w tym drogi ekspresowe S5 i S8 oraz DK 15, rozwijająca się komunikacja kolejowa) oraz rozwijający się sektor usług publicznych, rekreacyjnych, turystycznych i kulturalnych.

To uwarunkowanie stanowi o potencjale miejsca i nakreśla zbliżone, a nawet tożsame priorytety rozwojowe w zakresie rozwoju funkcji osadniczej w oparciu o nowoczesne usługi publiczne i społeczne oraz zróżnicowaną ofertę turystyki, rekreacji i czasu wolnego na bazie lokalnych zasobów. Nawiązuje to w specyficzny sposób do historycznych funkcji uzdrowiskowych i wypoczynkowych tutejszych miejscowości.

Gmina Trzebnica prowadzi starania o przywrócenie miastu statusu uzdrowiska. Przemawiają za tym przedwojenne tradycje, istnienie wód leczniczych, walory środowiska naturalnego, spełnienie norm czystości powietrza, a także inwestycje w zakresie modernizacji ścieżek w Lesie Bukowym i stawów wraz z nowoczesnym aquaparkiem, jak również dostępne zaplecze hotelarskie i restauracyjne. Inicjatywy takie jak Trzebnicki Park Wodny ZDRÓJ czy Grochowska Polana i Zielona Strefa Aktywności w Zawoni tworzą infrastrukturę wypoczynku i rekreacji dla mieszkańców i turystów. Rośnie zainteresowanie gospodarstwami agroturystycznymi czy rozwijaniem pozarolniczych funkcji wiejskich miejscowości w kierunku usług turystycznych, rekreacyjnych, edukacyjnych czy kulturalnych.

Napływ nowych mieszkańców tworzy też dla obszaru nowe wyzwania w budowaniu lokalnej tożsamości i tworzeniu trwałych więzi społecznych prowadzących do aktywności i zaangażowania, a także umiejętnego wykorzystania napływającego kapitału społecznego. Tym bardziej że i tu mamy do czynienia z problemem starzejącego się społeczeństwa i negatywnych skutków obciążenia demograficznego.

Aglomeracja wrocławska jest też rynkiem zbytu dla lokalnych produktów i usług, w tym produktów rolnych ze szczególnym podkreśleniem tradycji sadowniczych. Od średniowiecza Wzgórza Trzebnickie są znane także z uprawy winorośli, gdyż rosną one niemal dokładnie na tej samej długości geograficznej co legendarne winnice we francuskiej Szampanii. Owa tradycja dała początek wydarzeniu, które jest obecnie flagowym świętem lokalnym – Trzebnickiemu Świętu Sadów. Wydarzenie ma już ustaloną renomę i rozpoznawalność i promuje lokalne dziedzictwo w oparciu o sprzedaż świeżych owoców, warzyw, miodów, cydru i miejscowego rękodzieła. Na Wzgórza Trzebnickie wraca tradycja winiarska, powstają licznie winnice, a pierwsze wina trafiają na stoły mieszkańców gmin, jak i okolicznych restauracji, w tym wrocławskich. Rozwijające się i promowane rodzime marki wzmacniają wizerunek regionu oraz ofertę turystyczną.

Obszar utworzonego LGD ma silną tradycję rolniczą i sadowniczą. Odbudowuje się tradycja winiarska i pszczelarska, a jest to szczególnie związane ze zmianą sposobu naszego życia. Liczne stawy i silnie zalesione tereny gmin to miejsce rekreacji i aktywnego wypoczynku na świeżym powietrzu, na łonie niezanieczyszczonej natury mieszkańców aglomeracji wrocławskiej i samego Wrocławia. Wsparcie udzielane przez LGD jego mieszkańcom będzie motorem rozwoju terenu gmin Zawonia i Trzebnica.